STANDARDY OCHRONY MAŁOLETNICH

Standardy Ochrony Małoletnich przed krzywdzeniem

Szkoła Podstawowa nr 13 im. T. Kościuszki w Chorzowie

Podstawa prawna:

Ustawa z dnia 28 lipca 2023 r. o zmianie ustawy – Kodeks rodzinny i opiekuńczy oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. z 2023 r. poz. 1606) zmieniające dotychczasową ustawę z dnia 13 maja 2016 r. o przeciwdziałaniu zagrożeniom przestępczością na tle seksualnym, której tytuł na mocy tychże zmian otrzymuje brzmienie „o przeciwdziałaniu zagrożeniom przestępczością na tle seksualnym i ochronie małoletnich” (tekst jedn.: Dz. U. z 2023 r. poz. 1304 z późn. zm.).

Wstęp

Dobro i bezpieczeństwo małoletnich w Szkole Podstawowej nr 13 im. T. Kościuszki w Chorzowie są priorytetem wszelkich działań podejmowanych przez pracowników na rzecz małoletnich. Pracownik Szkoły traktuje każdego ucznia z szacunkiem oraz uwzględnia jego potrzeby. Realizując zadania Szkoły, działa w ramach obowiązującego prawa, obowiązujących w niej przepisów wewnętrznych oraz w ramach posiadanych kompetencji. Niedopuszczalne jest, by pracownik Szkoły stosował wobec małoletniego jakiekolwiek formy przemocy.

System Ochrony Małoletnich przed krzywdzeniem określa procedury interwencji, działania  profilaktyczne,  edukacyjne,  zasady  zapobiegania  krzywdzeniu  uczniów, a w sytuacji gdy do krzywdzenia doszło – określa zasady zmniejszenia rozmiaru jego skutków poprzez prawidłową i efektywną pomoc uczniowi oraz wskazuje odpowiedzialność osób zatrudnionych w Szkole za bezpieczeństwo małoletnich do niej uczęszczających.

Niniejsze Standardy Ochrony Małoletnich przed krzywdzeniem zostały opublikowane na stronie internetowej Szkoły. Są szeroko promowane wśród całego personelu, rodziców i małoletnich uczęszczających do Szkoły. Poszczególne grupy małoletnich są aktywnie zapoznawane  z  poniższymi  Standardami  poprzez  prowadzone  działania  edukacyjne i informacyjne.

Słowniczek terminów

1. Uczeń/małoletni – to każda osoba do ukończenia 18. roku życia.
2. Krzywdzenie małoletniego – popełnienie czynu zabronionego lub czynu karalnego na szkodę ucznia, lub zagrożenie dobra ucznia, w tym jego zaniedbanie.
3. Personel  –  każdy  pracownik  Szkoły  bez  względu  na  formę  zatrudnienia, w tym współpracownik, stażysta, wolontariusz lub inna osoba, która z racji pełnionej funkcji lub zadań ma (nawet potencjalny) kontakt z dziećmi i młodzieżą.
4. Opiekun ucznia – osoba uprawniona do reprezentowania ucznia, w szczególności jego rodzic lub opiekun prawny, a także rodzic zastępczy.
5. Instytucja – każda instytucja świadcząca usługi dzieciom i młodzieży lub działająca na rzecz dzieci lub uczniów.
6. Dyrekcja – osoba, organ lub podmiot, który w strukturze danej szkoły jest uprawniony do podejmowania decyzji.
7. Zgoda rodzica ucznia oznacza zgodę co najmniej jednego z rodziców ucznia. Jednak w przypadku braku porozumienia między rodzicami ucznia konieczne jest poinformowanie rodziców o konieczności rozstrzygnięcia sprawy przez sąd rodzinny.
8. Osoba odpowiedzialna za internet to wyznaczony przez dyrektora Szkoły pracownik, sprawujący nadzór nad korzystaniem z internetu przez uczniów na terenie Szkoły oraz nad bezpieczeństwem uczniów w internecie.
9. Osoba  odpowiedzialna  za  Standardy  Ochrony  Małoletnich  przed  krzywdzeniem to wyznaczony przez dyrektora Szkoły pracownik/pracownicy sprawujący nadzór nad realizacją niniejszych Standardów Ochrony Małoletnich przed krzywdzeniem.
10. Dane osobowe ucznia to wszelkie informacje umożliwiające identyfikację małoletniego.

Rozdział I

Procedura kontroli pracowników przed dopuszczeniem do pracy

z małoletnimi w zakresie spełniania przez nich warunków niekaralności za przestępstwa przeciwko wolności seksualnej i obyczajowości.

1. 1. Zasady bezpiecznej rekrutacji w szkole.
   2. Dyrektor zobowiązany jest do poznania kandydata/kandydatki. jego kwalifikacji, stosunku do wartości podzielanych przez szkołę, takich jak ochrona praw dzieci i szacunek do ich godności. Wszystkie osoby zatrudnione, w tym także na umowę zlecenie oraz wolontariusze muszą posiadać odpowiednie kwalifikacje i być dla dzieci bezpieczne. W związku z tym dyrektor może żądać dokumentów dotyczących kwalifikacji zawodowych, wykształcenia, przebiegu dotychczasowego zatrudnienia.
   3. W każdym przypadku szkoła musi posiadać dane pozwalające zidentyfikować osobę przez nich zatrudnioną, niezależnie od podstawy zatrudnienia tj.: imię i nazwisko, data urodzenia, dane kontaktowe, PESEL, nazwisko rodowe, imię ojca, imię matki.
   4. Istotne są dane kandydata/kandydatki do sprawdzenia jego/jej w Rejestrze Sprawców Przestępstw na tle Seksualnym.

Rejestr dostępny jest na stronie: rps.ms.gov.pl

Jeżeli przepisy prawa pozwalają dyrekcja zobowiązana jest do domagania się od osoby zatrudnionej zaświadczenia o niekaralności z Krajowego Rejestru Karnego. Wymóg niekaralności obowiązuje nauczycieli zatrudnionych w placówkach publicznych i niepublicznych.

Rozdział II

Zasady zapewniające bezpieczne relacje między małoletnim a personelem, a w szczególności dotyczące zachowań niedozwolonych wobec małoletnich.

Naczelną zasadą wszystkich czynności podejmowanych przez personel jest działanie dla dobra dziecka i w jego najlepszym interesie. Personel powinien traktować dziecko z szacunkiem i uwzględniać jego godność. Niedopuszczalne jest użycie przemocy wobec dziecka. Zasady bezpiecznych relacji personelu z dziećmi obowiązują wszystkich pracowników, stażystów i wolontariuszy Znajomość i zaakceptowanie zasad potwierdza się podpisując oświadczenie.

Relacje personelu z dziećmi

Pracownik zobowiązany jest do utrzymywania profesjonalnej relacji z dziećmi, adekwatnej do sytuacji. Należy działać otwarcie, przejrzyście i bezpiecznie wobec dzieci, aby zminimalizować ryzyko błędnej interpretacji twojego zachowania..

Komunikacja z dziećmi

1. W komunikacji z dziećmi należy pamiętać o zachowaniu cierpliwości i szacunku.
2. Słuchać uważnie dzieci i udzielać im odpowiedzi adekwatnych do ich wieku i sytuacji,
3. Nie wolno zawstydzać, upokarzać, lekceważyć i obrażać dziecka, nie wolno krzyczeć| na dziecko w sytuacji innej niż wynikająca z zagrożenia bezpieczeństwa dziecka lub innych dzieci.
4. Nie wolno ujawniać informacji wrażliwych dotyczących dziecka (informacje o sytuacji rodzinnej, ekonomicznej, medycznej, opiekuńczej, prawnej) wobec osób nieuprawnionych, w tym wobec innych dzieci.
5. Podejmując decyzje dotyczące dziecka, poinformuj je o tym i staraj się brać pod uwagę jego oczekiwania jeśli jest to możliwe.
6. Należy szanować prawo dziecka do prywatności. Jeśli konieczne jest odstąpienie od zasady poufności, aby uchronić dziecko to należy mu to wyjaśnić.
7. W przypadku konieczności porozmawiania z dzieckiem na osobności warto zostawić uchylone drzwi, zadbać aby być w zasięgu wzroku innych, można poprosić drugiego

pracownika o obecność podczas takiej rozmowy.

8. Nie wolno wobec dzieci zachowywać się niestosownie. Obejmuje to używanie wulgarnych słów, gestów, żartów, czynienie obraźliwych uwag, nawiązywanie w wypowiedziach do aktywności bądź atrakcyjności seksualnej oraz wykorzystywanie wobec dziecka relacji władzy lub przewagi fizycznej (zastraszanie, przymuszanie, groźby). Należy zapewnić dzieci, że jeśli czują się niekomfortowo w jakiejś sytuacji wobec konkretnego zachowania lub słów mogą to zgłosić wskazanej osobie i oczekiwać pomocy.

Działania z dziećmi

1. Należy doceniać i szanować wkład dzieci w podejmowane działania, wzmacniać ich aktywność a przy tym traktować równo bez względu na ich płeć, orientację seksualną, sprawność/niepełnosprawność, status społeczny, etniczny, kulturowy, religijny i światopogląd.
2. Należy unikać faworyzowania dzieci.
3. Pracownikom nie wolno nawiązywać z dzieckiem romantycznych lub seksualnych ani składać dziecku propozycji o nieodpowiednim charakterze. Dotyczy to także seksualnych komentarzy, żartów, gestów. Nie wolno udostępniać dzieciom treści erotycznych i pornograficznych, bez względu na ich formę.
4. Nie wolno utrwalać wizerunku dziecka dla potrzeb prywatnych. Dotyczy to także umożliwienia osobom trzecim utrwalenia wizerunków dzieci, jeśli dyrekcja nie wyraziła na to zgody i nie uzyskała zgód rodziców/opiekunów prawnych oraz samych dzieci.
5. Nie wolno proponować dzieciom alkoholu, wyrobów tytoniowych ani nielegalnych substancji, jak również używać ich w obecności dzieci.
6. Nie wolno przyjmować pieniędzy ani prezentów od dziecka ani rodziców/opiekunów prawnych. Nie należy wchodzić w relacje jakichkolwiek zależności wobec dziecka lub rodziców/opiekunów prawnych. Nie dotyczy to okazjonalnych podarków związanych ze świętami w roku szkolnym.
7. Wszystkie ryzykowne sytuacje, które obejmują zauroczenie dzieckiem przez pracownika lub pracownikiem przez dziecko, muszą być raportowane dyrekcji.

Kontakt fizyczny z dziećmi

1. Wszystkie działania przemocowe wobec dziecka są niedopuszczalne. Są jednak sytuacje, w których kontakt fizyczny może być stosowany i spełnia on zasady bezpiecznego kontaktu - jest on odpowiedzią na potrzeby dziecka w danym momencie, uwzględnia wiek, etap rozwojowy, kontekst kulturowy i sytuacyjny.
2. Pracownikom nie wolno bić, szturchać, popychać ani w jakikolwiek sposób naruszać integralność fizyczną dziecka.
3. Nie wolno dotykać dziecka w sposób, który może być uznany za nieprzyzwoity lub niestosowny.
4. Należy zachować szczególną ostrożność wobec dzieci, które doświadczyły nadużycia i krzywdzenia, w tym seksualnego, fizycznego, bądź zaniedbania. Takie doświadczenia mogą sprawić, że dziecko będzie zachowywać się w sposób niestosowany, warto wówczas reagować stanowczo i z wyczuciem, wskazując dziecku znaczenie osobistych granic.
5. Kontakt fizyczny z dzieckiem nigdy nie może być niejawny bądź ukrywany, wiązać się z jakąkolwiek gratyfikacją ani wynikać z reakcji władzy. w przypadku zauważenia takich zachowań należy postępować zgodnie z obowiązującą procedurą interwencji.
6. W sytuacjach wymagających czynności pielęgnacyjnych i higienicznych wobec dziecka zadbaj o to aby asystowała przy ich wykonywaniu inna osoba z placówki.
7. Podczas dłuższych niż jednodniowe wyjazdów i wycieczek niedopuszczalne jest spanie z dzieckiem w jednym łóżku lub w jednym pokoju.

Kontakty poza godzinami pracy

1. Kontakt z dziećmi powinien odbywać się wyłącznie w godzinach pracy i dotyczyć celów edukacyjnych i wychowawczych.
2. Nie wolno zapraszać dzieci do swojego miejsca zamieszkania ani spotykać się z nimi poza godzinami pracy. Obejmuje to także kontakty z dziećmi poprzez prywatne kanały komunikacji (prywatny telefon, e-mail, komunikatory, profile w mediach społecznościowych).
3. Właściwą formą komunikacji z uczniami i opiekunami oraz rodzicami, poza godzinami pracy, są kanały służbowe, lub inne ustalone z opiekunami i rodzicami uczniów.

4. W przypadku jeśli zachodzi konieczność spotkania z dziećmi poza godzinami pracy należy poinformować o tym dyrekcję a rodzice/opiekunowie prawni muszą wyrazić zgodę na taki kontakt.
5. Utrzymywanie relacji towarzyskich lub rodzinnych (jeśli dzieci i rodzice/ opiekunowie dzieci są osobami bliskimi wobec pracownika) wymaga zachowania poufności wszystkich informacji dotyczących innych dzieci, rodziców/opiekunów.

Bezpieczeństwo online

1. 1. Każdy pracownik powinien być świadomy cyfrowych zagrożeń i ryzyka wynikającego z rejestrowania jego prywatnej działalności w sieci. Dotyczy to korzystania z aplikacji randkowych, lajkowania określonych stron, obserwowania osób w mediach społecznościowych. Należy pamiętać, że jeśli twój profil jest publicznie dostępny to dzieci i ich rodzice/opiekunowie mogą mieć w niego wgląd.
   2. Należy pamiętać, że nie wolno nawiązywać kontaktów z dziećmi poprzez przyjmowanie bądź wysyłanie zaproszeń w mediach społecznościowych.
   3. Bardzo ważne jest aby w trakcie godzin pracy, a w szczególności: lekcje, dyżury itp. osobiste urządzenia elektroniczne pracowników były wyłączone lub wyciszone. Wyjątkiem są sytuacje, w których nauczyciel:
      • korzysta z programu edukacyjnego i dziennika elektronicznego;
      • wykorzystuje telefon do celów edukacyjnych;
      • używa telefonu w sytuacjach zagrożenia zdrowia lub życia (np. telefon na pogotowie, telefon do rodzica ucznia).

Zasady i procedura podejmowania interwencji w sytuacji podejrzenia krzywdzenia lub posiadania informacji o krzywdzeniu małoletniego

Schemat interwencji w przypadku podejrzenia krzywdzenia dziecka przez osoby trzecie

(np. wolontariusze, pracownicy organizacji oraz inne osoby, które mają kontakt z dzieckiem)

Jeżeli pracownik szkoły podejrzewa, że dziecko:

• doświadcza przemocy z uszczerbkiem na zdrowiu (np. złamanie, wybicie zęba, zasinienie, zranienie, wywołanie innego ciężkiego kalectwa, trwałej choroby psychicznej), wykorzystywania seksualnego lub/ i zagrożone jest jego życie:
  1. Powinien zadbać o bezpieczeństwo dziecka i odseparować je od osoby podejrzanej o krzywdzenie.
  2. Należy zawiadomić policję - nr tel.: 112 lub 997.

• doświadczyło jednorazowo innej przemocy fizycznej (np. klapsy, popychanie, szturchanie) lub przemocy psychicznej (np. poniżanie, dyskryminacja, ośmieszanie):
  1. Powinien zadbać o bezpieczeństwo dziecka i odseparować je od osoby podejrzanej o krzywdzenie.
  2. Dyrektor powinien zakończyć współpracę/rozwiazać umowę z osoba krzywdzacą dziecko.

• jest pokrzywdzone innymi typami przestępstw:
  1. Powinien zadbać o bezpieczeństwo dziecka i odseparować je od osoby podejrzanej o krzywdzenie.
  2. Następnie poinformować na piśmie policję lub prokuraturę, składając zawiadomienie o możliwości popełnienia przestępstwa ( w zawiadomieniu należy podać swoje dane osobowe, dane dziecka i osoby podejrzanej o krzywdzenie oraz wszelkie znane fakty w sprawie, zawiadomienie można złożyć też anonimowo).

• doświadcza innych niepokojących zachowań tj. krzyk, niestosowne komentarze:
  1. Powinien zadbać o bezpieczeństwo dziecka i odseparować je od osoby podejrzanej o krzywdzenie.
  2. Dyrektor powinien przeprowadzić rozmowę dyscyplinującą a w przypadku braku poprawy zakończyć współpracę.

Schemat interwencji w przypadku podejrzenia krzywdzenia dziecka przez osobę nieletnią (przemoc rówieśnicza)

Jeżeli istnieje podejrzenie, że dziecko:

• doświadcza ze strony innego dziecka przemocy z uszczerbkiem na zdrowiu, wykorzystania seksualnego lub/i zagrożone jest jego życie:
  1. Należy zadbać o bezpieczeństwo dziecka i odseparować je od osoby podejrzanej o krzywdzenie,
  2. Przeprowadzić rozmowę z rodzicami/opiekunami dzieci uwikłanych w przemoc.
  3. Równolegle należy powiadomić sąd rodzinny lub policję wysyłając zawiadomienie o możliwości popełnienia przestępstwa.
• doświadcza ze strony innego dziecka jednorazowa innej przemocy fizycznej (np. popychanie, szturchanie), przemocy psychicznej (poniżanie, dyskryminacja, ośmieszanie) lub innych niepokojących zachowań (krzyk, niestosowne komentarze):

1. Należy zadbać o bezpieczeństwo dziecka i odseparować je od osoby podejrzanej o krzywdzenie.
2. Przeprowadzić rozmowę osobno z rodzicami dziecka krzywdzącego i krzywdzonego a następnie opracować działania naprawcze.
3. W przypadku powtarzającej się przemocy należy powiadomić sąd rodzinny składając wniosek o wgląd w sytuację rodziny.

Schemat interwencji w przypadku podejrzenia krzywdzenia dziecka przez rodzica lub opiekuna.

Jeżeli istnieje podejrzenie, że dziecko:

• • doświadcza ze strony innego dziecka przemocy z uszczerbkiem na zdrowiu, wykorzystania seksualnego lub/i zagrożone jest jego życie:
    • Należy zadbać o bezpieczeństwo dziecka i odseparuj je od rodzica/opiekuna podejrzanego o krzywdzenie.
    • Następnie należy zawiadomić policję.
  • doświadcza zaniedbania lub rodzic/ opiekun dziecka jest niewydolny wychowawczo (np. dziecko chodzi w nieadekwatnych do pogody ubraniach, opuszcza miejsce zamieszkania bez nadzoru osoby dorosłej):
    • Należy zadbać o bezpieczeństwo dziecka.
    • Porozmawiać z rodzicem/opiekunem.
    • Powiadomić o możliwości wsparcia psychologicznego/materialnego.
    • W przypadku braku współpracy rodzica/opiekuna należy powiadomić ośrodek pomocy społecznej.
  • jeśli dziecko jest pokrzywdzone innymi typami przestępstw należy poinformować na piśmie policję lub prokuraturę wysyłając zawiadomienie o możliwości popełnienia przestępstwa.
  • jeśli dziecko doświadcza jednorazowo innej przemocy fizycznej (np.klapsy, popychanie, szturchanie), przemocy psychicznej (poniżanie, dyskryminacja, ośmieszanie) lub innych niepokojących zachowań (krzyk, niestosowne komentarze):
    • Należy zadbać o bezpieczeństwo dziecka.
    • Przeprowadzić rozmowę z rodzicem/opiekunem podejrzanym o krzywdzenie.
    • Powiadomić o możliwości wsparcia psychologicznego.
    • W    przypadku    braku    współpracy    rodzica/opiekuna   lub        powtarzającej

|się przemocy należy powiadomić ośrodek pomocy społecznej i równolegle złożyć wniosek do sądu rodzinnego o wgląd w sytuację rodzinną.

Rozdział III

Procedura składania zawiadomień o podejrzeniu popełniania przestępstwa na szkodę małoletniego oraz zawiadamiania sądu opiekuńczego

W przypadku uzyskania informacji, że uczeń, który nie ukończył 18 roku życia jest ofiarą przemocy w rodzinie, należy podjąć następujące kroki:

1. Nauczyciel powinien sporządzić notatkę służbową i przekazać uzyskaną informację wychowawcy klasy/pedagogowi/psychologowi szkolnemu/dyrektorowi szkoły.
2. Pedagog szkolny/psycholog szkolny powinien przeprowadzić rozmowę z uczniem w celu potwierdzenia faktu krzywdzenia, poinformować go o tym, jakie działania jest zobowiązany podjąć i upewnić się, że dziecko będzie w dotychczasowym miejscu zamieszkania bezpieczne na czas prowadzonych działań. Następnie pedagog/psycholog wzywa do szkoły rodziców/opiekunów prawnych, przeprowadza z nimi rozmowę, informuje o zamiarze podjęcia określonych działań i przedstawia propozycję ustalenia planu bezpieczeństwa.
3. Pedagog szkolny/psycholog szkolny powinien sporządzić opis sytuacji szkolnej i rodzinnej dziecka na podstawie rozmów z uczniem, nauczycielami, wychowawcą klasy i rodzicami/opiekunami prawnymi oraz plan bezpieczeństwa (pomocy dziecku), który uwzględniałby przede wszystkim sposoby zapewnienia dziecku bezpieczeństwa oraz opis wsparcia, jakie szkoła może zapewnić dziecku, a także informację o specjalistycznych placówkach pomocy dziecku, jeżeli istnieje taka potrzeba.
4. Pedagog szkolny/psycholog szkolny ustala/omawia,mediuje z rodzicami/opiekunami prawnymi plan bezpieczeństwa (pomocy dziecku) poprzez określenie sposobu powstrzymania przemocy ze strony dorosłych wobec dziecka i zobowiązuje do skonsultowania sprawcy przemocy ze specjalistą. Ponadto zobowiązuje rodzinę do podjęcia współpracy z osobami i instytucjami wspierającymi rodzinę w sytuacji przemocy wobec dziecka.
5. Dyrektor  informuje  o  konsekwencjach  prawnych  przemocy  wobec  dziecka i obowiązkach szkoły zgłaszania do prokuratury oraz sądu rodzinnego i nieletnich przemocy wobec małoletniego.
6. Jeżeli rodzice/opiekunowie prawni odmawiają współpracy lub podjęcia działań proponowanych przez szkołę, dyrektor niezwłocznie składa wniosek o wgląd w sytuację rodziny do sądu rodzinnego i nieletnich lub zawiadamia prokuraturę.

Rozdział IV

Zasady udostępniania personelowi. małoletnim i ich opiekunom polityki do jej zaznajomienia i stosowania

1. Wszelkie dokumenty/procedury/polityki związane z wprowadzeniem Standardów Ochrony Małoletnich są udostępnianie personelowi, małoletnim i ich opiekunom na żądanie.
2. Dokumenty te również powinny znaleźć się na stronie internetowej szkoły.
3. Każdy pracownik ma obowiązek zapoznać się ze Standardami Ochrony Małoletnich po zawarciu umowy o pracę.
4. Rodzice/opiekunowie prawni małoletnich zapoznawani są z ww. dokumentami każdorazowo na początku roku szkolnego.
5. Zapoznanie się z ww. dokumentami każda osoba potwierdza swoim podpisem.

Wzór oświadczenia

Oświadczenie

Ja niżej podpisany/a oświadczam, że zapoznałem/łam się z dokumentacją wchodzącą w skład Standardów  Ochrony  Małoletnich  obowiązującą  w  Szkole  Podstawowej  nr  13 im. Tadeusza Kościuszki w Chorzowie i przyjmuję ją do realizacji.

……………………………………………….

data, podpis

Rozdział V

Wymogi dotyczące bezpiecznych relacji między małoletnimi, a w szczególności zachowania niedozwolone.

1. Naczelną zasadą relacji między małoletnimi jest działanie z szacunkiem, przy uwzględnieniu godności i potrzeb wszystkich małoletnich. Niedopuszczalne jest stosowanie przemocy wobec innego małoletniego w jakiejkolwiek formie.
2. Uczniowie powinni powstrzymać się od używania przemocy, znęcania się nad uczniami młodszymi, od używania języka wulgarnego, obraźliwego.
3. Uczniom nie wolno wzajemnie się zawstydzać, upokarzać , lekceważyć i obrażać. Nie wolno krzyczeć na innych małoletnich.
4. Uczniowie powinni szanować prawo innych uczniów do prywatności.
5. Uczniom nie wolno zachowywać się wobec innych uczniów w sposób niestosowny. Obejmuje to używanie wulgarnych słów, gestów i żartów, czynienie obraźliwych uwag, nawiązywanie  w  wypowiedziach  do  aktywności  bądź  atrakcyjności  seksualnej oraz wykorzystywanie wobec innych uczniów przewagi fizycznej (zastraszanie, wymuszanie, groźby).
6. Uczniom nie wolno utrwalać wizerunku innych uczniów w sytuacji, gdy nie wyrazili oni na to zgody i w sytuacjach, które mogą ich zawstydzać.
7. Uczniom nie wolno proponować kolegom alkoholu, wyrobów tytoniowych, ani nielegalnych substancji, a także używać ich w obecności innych uczniów.
8. W sytuacji, gdy uczeń jest agresywny należy zastosować działania zgodne z procedurą postępowania w przypadku agresywnego zachowania ucznia.

Rozdział VI

Zasady korzystania z urządzeń elektronicznych z dostępem do internetu oraz procedura ochrony dzieci przed treściami szkodliwymi w internecie i utrwalonymi w innej formie.

1. 1. Wyznaczona jest osoba odpowiedzialna za bezpieczeństwo sieci w szkole Do obowiązków tej osoby należą działania według poniższych procedur:
      • zabezpieczenie sieci internetowej placówki przed niebezpiecznymi treściami poprzez instalację i aktualizację odpowiedniego oprogramowania;
      • aktualizowanie oprogramowania w miarę potrzeb, przynajmniej raz w miesiącu;
      • przynajmniej  raz  w  miesiącu  sprawdzenie,  czy  na  komputerach ze swobodnym dostępem do internetu nie znajdują się niebezpieczne treści. W przypadku znalezienia z niebezpiecznych treści pracownik stara się ustalić kto korzystał z komputera w czasie ich wprowadzenia. Informację o dziecku, które korzystało z komputera w czasie wprowadzenia niebezpiecznych treści pracownik przekazuje   dyrekcji.   Następnie   przeprowadzona   jest   rozmowa z pedagogiem/psychologiem na temat bezpieczeństw aw sieci.Jeżeli w wyniku rozmowy  ustalone  zostanie,  że  dziecko  jest  krzywdzone  podejmowane są działania zgodne z procedurą interwencji.
   2. Istnieje regulamin korzystania z internetu przez dzieci oraz procedura określająca działania, które należy podjąć w sytuacji znalezienia niebezpiecznych treści na komputerze.
   3. W   przypadku   dostępu   realizowanego   pod   nadzorem   pracownika ma on obowiązek informowania dzieci o zasadach bezpiecznego korzystania z internetu. Nauczyciel czuwa nad bezpieczeństwem korzystania z internetu przez dzieci podczas zajęć.
   4. W miarę możliwości przeprowadza się z dziećmi cykliczne warsztaty dotyczące bezpiecznego korzystania z internetu.
   5. Szkoła zapewnia stały dostęp do materiałów edukacyjnych dotyczących bezpiecznego korzystania z internetu przy komputerach, z których możliwy jest swobodny dostęp do sieci.

Rozdział VII

Zasady ustalania planu wsparcia małoletniego po ujawnieniu krzywdzenia

1. Rozpoznanie sygnałów, które mogą wskazywać na krzywdzenie dziecka.
2. Sprawdzenie sygnałów poprzez zbieranie dodatkowych informacji. Informacje należy zweryfikować, np.:

-pedagog/psycholog może zbierać informacje i koordynować działania zmierzające do pomocy dziecku w szkole, może współpracować z innymi instytucjami i osobami, np. kuratorami, pracownikami socjalnymi, dzielnicowymi i innymi instytucjami zajmującymi się danym dzieckiem i jego rodziną;

-nauczyciel wych. fizycznego, pielęgniarka szkolna mogą zauważyć niechęć do rozbierania się, ślady pobicia;

-wychowawcy i nauczyciele mogą zauważyć zaburzone zachowanie dziecka, które może być skutkiem krzywdzenia, niekiedy są też świadkami krzywdzących zachowań rodziców wobec dziecka na terenie szkoły;

• istotna jest dokumentacja szkolna, informacje o nieobecnościach, oceny, adnotacje o zachowaniu;
• informacje można zweryfikować rozmawiając bliskimi dziecka, np. rodzeństwem uczęszczającym do szkoły.

3. Analiza zebranych danych - diagnoza problemu krzywdzenia dziecka.

Analizując zebrane informacje ważne jest, aby spróbować odpowiedzieć na pytania:

3. • Czy informacje o krzywdzeniu dziecka zostały potwierdzone z innych źródeł?
   • Kto krzywdzi dziecko i w jaki sposób?
   • Czy doszło do naruszenia prawa (Kodeks karny i ustawa o przeciwdziałanou przemocy w rodzinie nakładają na instytucje obowiązek zawiadamiania o przestępstwach popełnionych na szkodę dzieci)?
   • W jakim stopniu zagrożone jest bezpieczeństwo dziecka?
   • Kto może być sojusznikiem dziecka w rodzinie?
4. Zaplanowanie i przeprowadzenie interwencji w przypadku potwierdzenia krzywdzenia dziecka.